Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΤΟ 1821

Το βιβλίον αυτό δεν αποτελεί σύνθεση άλλων βιβλίων, που έγραψαν άλλοι για το 1821. Δεν στηρίζεται δηλαδή σε δευτερογενείς πηγές και, κατά συνέπειαν, σε μεταγενέστερη ή εξωγενούς οπτικής βιβλιογραφία.
Στηρίζεται αποκλειστικώς στα κείμενα, τα οποία εγράφησαν από τους αγωνιστές, δηλαδή τον λαό. Είναι καταγραφή έρευνας, πρωτογενούς. Είναι ερευνητικό, όχι απλώς της ιστορίας, δηλαδή των πολεμικών, διπλωματικών και άλλων γεγονότων του αγώνος, αλλά της καταστάσεως της ψυχικής δομής των διεκδικητών της, θεόθεν δεδομένης, ελευθερίας. Ως εκ τούτου δεν παρακολουθούνται συστηματικώς τα γεγονότα, μολονότι, τούτο γίνεται αναπόδραστα, στα πλαίσια του ιστορικού γίγνεσθαι.
Πρόκειται περί ιδιοτύπου ψυχικής ιστορίας του Έθνους, η οποία εστιάζεται στην καταγραφή της απεριφράστως ομολογουμένης ψυχικής πηγής δυνάμεως, την ορθόδοξη Πίστη.
Από τους νεανικούς μου χρόνους, είχα εντυπωσιασθεί από την, σχεδόν σε κάθε βήμα του αγώνος, μνεία του Θεού, την χρήση θρησκευτικών αντικειμένων (εικόνων, κ.ά.) και συμβόλων, ιδιαιτέρως του Σταυρού.
Η περιστασιακή αυτή ανάγνωση μεταβλήθηκε σε συστηματική έρευνα, όταν κοινωνικά, και ιδιαιτέρως πολιτικά γεγονότα επεδίωκαν να ιδιοποιηθούν τον αγώνα του ελληνικού λαού, άνευ τεκμηριώσεως. Αποσιωπούσαν και, προγραμματικώς, παραμέριζαν κάθε μνεία της έκδηλης και πολυμερώς και πολυτρόπως καταγεγραμμένης θρησκευτικότητας. Ο παραμερισμός των γεγονότων συνιστά αντιεπιστημονική συμπεριφοράν, επειδή δημιουργεί άλλη, πλαστή ή μυθική, ιστορική πραγματικότητα. Η μέθοδος αυτή ανήκει στην ονομαζόμενη δημιουργική γραφή, δηλαδή στο μυθιστόρημα.
Η κυρίαρχη ψυχική υποδομή, που καταγράφεται στα κείμενα είναι θρησκευτική. Μεταξύ αυτών διακρίνεται η ιδιαίτερη μνεία ή αναφορά στον Χριστόν και στον Σταυρό, ως τα δύο κορυφαία κέντρα αναφοράς της πίστεως και της δυνάμεως.
Η ψυχική αυτή δομή, χαρακτηριζόμενη με όρους επιστήμης, δύναται να ονομασθή Θεολογία της Απελευθερώσεως ή της Ανεξαρτησίας. Αυτήν απέφυγεν να δει η αναθεωρητική τάση, παρεισάγουσα εξωελληνικές ιδέες και οπτικές. […]